Açık bal olarak tükettiğiniz ve size “doğal” adıyla sunulan balın katkısız doğal bal olup olmadığı bu kalite ve kontrol analizleri yapılmadan anlaşılamaz. Laboratuvar ortamında test edilmedikleri için açık balların içerisinde ticari glikoz katkısının, antibiyotik gibi kalıntıların olup olmadığını bilemezsiniz. Markalı balların tebliğ ve yönetmelikler gereği tüm kontrolleri yaptırmaları şarttır.
Bir diğer yanlış algı olan ‘Balın kristalleşmesi sahte olduğunu gösterir’ yanlış bir algıdır. Bal içerisinde doğal olarak bulunan en yaygın şekerler glikoz ve fruktozdur. Eğer bitkinin nektarında glikoz oranı fazla ise bal zamanla kristalize olur. Balda fruktoz miktarı fazla ise bal daha uzun süre kristalize olmadan saklanabilir. Balın kristalize olması balın bileşimine (glikoz ve su), partiküllerin varlığı (polen vb.) ve depolama sıcaklığı ile ilişkilidir.
Balın doğal olup olmadığını tadından, renginden, kokusundan, akışkanlığından anlamak imkansızdır. Yalnızca tüm analizlerin yapılabildiği, teknik donanımı yeterli laboratuvarlarda balın gerçek ya da sahte olduğu anlaşılabilmektedir. Kaliteli, yenebilir, sağlıklı ve doğal bal sofralara ulaşana kadar 70 ayrı analizden geçer. Bunların ilki, her tenekeden tek tek numune alınarak yapılan, balda ticari glikoz olup olmadığının kontrol edildiği ticari glikoz analizidir. Ardından balın cinsinin, balın su içeriğinin belirlendiği analizler yapılmaktadır. Fruktoz, glikoz, sakkaroz gibi analizlerle balda olması gereken doğal şeker miktarları kontrol edilir. Bu analizlerle bala dışarıdan müdahale olup olmadığı anlaşılır. Bunun yanında, arıya çiçeklenme döneminde şeker yedirilip yedirilmediği de analizler neticesinde ortaya çıkar. Polen analizi ile arının hangi çiçekten polen topladığı belirlenir.
Bal ile ilgili analizler bununla da sınırlı değil. Arıyı hastalıklara karşı korumak için antibiyotik verilip verilmediği balda tespit edilir. Antibiyotik verilmesi kesinlikle sakıncalı bulunur.
Bitkilerde kullanılan ilaçların bala geçip geçmediğinin de analizi yapılır. Bala yol kenarındaki asfalttan, egzoz gazından ya da tenekeden zararlı metallerin bulaşıp bulaşmadığı kontrol edilir.
Kaynakça
1.Ajala, O. S., Aworh, O. C., & Fagbemi, T. N. (2018). Composition and characteristics of pure, adulterated and counterfeit honey from Nigeria. Journal of food science and technology, 55(7), 2597-2605.
2.Bogdanov, S., Jurendic, T., Sieber, R., & Gallmann, P. (2008). Honey for nutrition and health: a review. Journal of the American College of Nutrition, 27(6), 677-689.
3.Khalil, M. I., & Sulaiman, S. A. (2010). The potential role of honey and its polyphenols in preventing heart diseases: a review. African Journal of Traditional, Complementary and Alternative Medicines, 7(4), 315-321.
4.Khalil, M. I., Moniruzzaman, M., Boukraâ, L., Benhanifia, M., & Islam, M. A. (2012). Physicochemical and antioxidant properties of Algerian honey. Molecules, 17(9), 11199-11215.
