👀Tuzun Kısa Tarihine Bakalım
Tuz, yemeklere lezzet katan bir madde olmakla birlikte Dünya tarihinde önemli bir rol oynamıştır: Mısırlılar tanrılarına sunmuş, Fenikeliler değerli bir ticari mal olarak kullanmışlardır. Roma ise tuz, para birimi olarak kullanılmıştır. Romalı askerlere maaşları, tuz olarak ödenmiştir. Hatta bu ilginç tarihi fenomenin izini dilimizde değil ama İngilizce’de sürebiliriz: Asker anlamına gelen “soldier” kelimesi ile maaş anlamına gelen “salary” kelimesi; tuz anlamına gelen “salt” kelimesinden türetilmiştir. Bunun en önemli sebebi, tuzun pek çok farklı kullanım alanının keşfedilmiş olmasıdır. Bunların başında da yiyeceklerin korunması gelir. Buzdolabının olmadığı çağlarda yiyeceklerin muhafaza edilmesinin güçlüğü düşünülecek olursa tuzun neden para yerine geçtiği daha iyi anlaşılır.
👨🔬Peki Tuz Yiyecekleri Nasıl Korur?
Yüzyıllar önce bulunan tuzlama yöntemi, bazı yiyeceklerin bozulmadan uzun süre saklanabilmesini sağlar. Bunu gıdanın içindeki nemi emerek ve bakteri ve diğer mikro organizmaların gelişmesini engelleyerek yapar.
👩🏼🔬Dehidrasyon
Ozmoz (geçişme ya da geçişim) süreci, suyun daha yüksek konsantrasyonlu bir maddeden daha düşük konsantrasyonlu bir maddeye geçmesi anlamına gelir. Kuru üzüm tanelerini, su dolu bir kaseye koyduğumuzda nasıl ki üzüm taneleri su ile dolup şişiyorsa, çiğ etle tuz bir araya geldiğinde de su ve tuz yer değiştirir. Böylece gıda zehirlenmelerinin baş rol oyuncusu salmonella ve diğer bakteri kaynaklı patojenler hayatta kalamaz.
👩🏼🔬Ozmotik Şok
Yiyeceklere tuz eklenmesi, mikrobik hücrelerin ozmotik şok yaşamasına neden olur. Ozmotik şok, hücrelerin suyunu kaybetmelerine neden olarak hücre ölümüne ve gelişimin duraksamasına yol açar.
Kaynakça
1.Principles of the Food Processing & Preservation – https://ebooks.inflibnet.ac.in/ftp1/
2.Survivability and long-term preservation of bacteria in water and in phosphate-buffered saline – https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12803555/
