D vitamini, yağda çözünen bir vitamindir ve insan vücudu için önemli bir rol oynar. Bitkisel kaynaklı olarak ergokalsiferol (D2) ve hayvansal kaynaklı kolekalsiferol (D3) olmak üzere iki formu vardır.
D vitamini, karaciğerde depolanabilir ve bu şekilde kullanılır. Güneş ışığından faydalanamadığımız durumlarda D vitamini eksikliği ortaya çıkabilir. Bu durumda D vitaminini bazı besinlerden doğal olarak da alabiliriz. Hayvan kaynaklı olan D3 vitamini karaciğer, yumurta sarısı, balık yağı ve az miktarda sütte, bitkisel kaynaklı olan D2 vitamini ise en çok yosun ve mantarlarda bulunur.
D vitamini, vücutta kalsiyum ve fosforun emilimini ve kullanımını düzenleyen bir hormondur. D vitamini kemik ve diş sağlığı için de gereklidir. İmmün sistem, kalp-damar sistemi ve sinir sistemini de destekler. İnsülin salınımı düzenlendiği gibi Tip 2 diyabetin düşük D vitamini düzeyleri ile ilişkili olduğu gözlenmiştir.
D3 vitamini, immün sistemimize büyük katkı sağlar. Çünkü D3 vitamini, patojen mikroorganizmalar için toksik olan proteinleri üreten genlere etki ederek bu proteinlerin üretilmesini sağlar. Bu sayede vücudumuz patojenlerden etkin bir şekilde korunmuş olur. D vitamininin eksikliği ise enfeksiyon riskini artırırken, kanser ve kalp rahatsızlıkları gibi kronik hastalıklardan kaynaklı ölüm oranını da yükseltebilir.
D vitamini eksikliği, kalsiyum emilimini etkiler ve kemiklerin zayıflamasına, yumuşamasına ve kırılgan hale gelmesine neden olabilir. Bu durum özellikle çocuklarda rikets (raşitizm) adı verilen kemik gelişim bozukluğuna ve yetişkinlerde osteomalazi adı verilen kemik erimesine yol açabilir.
D vitamini, ayrıca gözler için de önemlidir. D vitamini, gözdeki retinanın sağlıklı kalmasını ve görmenin düzgün işleyişini sağlar. D vitamini eksikliği, gece körlüğü ve katarakt gibi göz sorunlarına neden olabilir. Bazı araştırmalar, D vitamini eksikliğinin depresyon, anksiyete ve diğer ruhsal sağlık sorunları ile ilişkili olabileceğini göstermiştir. Aynı zamanda nörolojik fonksiyonları da etkileyebilir.
Kaynakça
Anthony Norman – Vitamin D – https://books.google.com.tr/books?hl=tr&lr=&id=Z8Y1QQTnQFEC&oi=fnd&pg=PP1&dq=vitamin+D&ots=gzsMuQloOl&sig=ojeWoiPwyil8ijVuPhD_4U3E5g0&redir_esc=y#v=onepage&q=vitamin%20D&f=false
Where is the vitamin D receptor? – https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0003986112001324
Vitaminler Nasıl Sınıflandırılı ? – https://evrimagaci.org/vitamin-nedir-vitaminler-nasil-siniflandirilir-eksikliklerinde-neler-olur-11320
